Mocht je ooit de kans aan je voorbij hebben laten gaan om Andy Warhol dood te schieten voordat Valerie Solonas het laatste oordeel over Warhol heeft geveld, kun je nu in het Nederlands Instituut voor de Mediakunst (NIMk) je totaal uitleven op de installatie I shot Andy Warhol (2002) waarbij een gehackte versie van Hogan's Alley uit 1984 met lichtpistool wordt gebruikt voor het ontstaan van een flinke killing spree.
Cory Arcangel, I shot Andy Warhol (2002)
Of wil je eindeloos luisteren naar een klein deel van de intro van Sweet Child of Mine van Guns N' Roses ondersteund door een klein deel van de videoclip, die na 17 minuten weer gelijk loopt met de muziek?
Of hou je heel veel van katten? Artistieke katten wereldwijd op Youtube spelen de hoofdrol in Drei Klavierstücke, op. 11 gecomponeerd door Arnold Schönberg. En wees nu eerlijk: Wie heeft nou nog nooit die grappige kat-slapstickfilmpjes op Youtube bekeken?
Cory Arcangel, Drei Klavierstücke,Op. 11' (2009)
Deze bonte verzameling van video- en gamekunstwerken zijn gemaakt door de Amerikaan Cory Arcangel (31). Hij is een grote hype in Amerika, en nu ook in Nederland. Het NIMk brengt een grote superster naar Amsterdam en geeft ons allen de kans om Arcangel's werk van dichtbij te bekijken en te bespelen. De kunstenaar gebruikt hedendaagse vormen van entertainment als spiegel naar de huidige maatschappij.
Wat betekent internet in ons leven? Waar is de authenticiteit? Wat is er mis met de huidige filmpiraterij, als je ook zelf een script van Dazed and Confused opstuurt naar India, deze laat inspreken op onafhankelijke tapes en deze samenbrengt in de film van Richard Linklater en hiermee laat zien dat uitbesteding een interessante plotwending kan brengen?
Om dit allemaal te zien ga je naar het NIMk en is het tijd je te verwonderen over de kunst van jouw internet en gameleven. Want zo slecht is dat dus niet.
Het NIMk is dit weekend met hun media_dome naast de Stopera op de Uitmarkt te zien.
Cory Arcangel - Depreciated 29 augustus t/m 14 november Nederlands Instituut voor de Mediakunst Keizersgracht 264 www.nimk.nl
Openingstijden: di t/m za en elke 1e zondag van de maand van zondag 6 september, 4 oktober, 1 november 13.00 - 18.00 uur. Toegang 4,50 (2,50 met korting). Museumkaart gratis
Na een flinke survivaltocht door de jungles van het Foam_Fotografiemuseum café hebben Aynouk Tan (modejournalist), Anneke Beerkens (cultureel antropoloog) en ik een rustpunt gevonden om te bespreken wat de tentoonstelling van Garance Doré (Foam_Fashion blog) betekent in de tentoonstellingswereld, maar voornamelijk in de modewereld.
De vraag die ik al eerder in dit blog stelde: Wat is er eerder: de kip of het ei? En dan in die zin de fashionblogger, of de mensen die gefotografeerd (iconen) worden? De uitkomst van mode icoon Aynouk Tan is dat het in eerste instantie begint bij de fashionblogger, waarop Anneke Beerkens wel terug zegt dat het na verloop van tijd echt een wisselwerking is. Een interessant dialoog tussen twee echte modekenners met beiden een compleet andere achtergrond.
Straatportret Uiteraard komt het initiatief ‘fashionblog’ in eerste instantie vanuit de fashionblogger. Maar wie houdt wie in leven? Kijkend naar de tentoonstelling herkent Anneke Beerkens icoon Maikel Piqué. Een muze voor haar, zeker omdat hij haar erg doet denken aan de Japanse jongens/mannen die zij heeft onderzocht voor haar studies naar Japanse mode en lifestyle. Hij was aanwezig tijdens de lezing en herkende Garance Doré en haar assistent later die week in de Utrechtsestraat, waarna hij de assistent wenkte en daarna werd gefotografeerd door Garance. Volgens Anneke weet Garance niet of hij haar herkende, hij deed zich voor als een bekende van de assistent, maar ondertussen is hier precies geschetst wat er eerder al veronderstelt werd; de interessante wisselwerking van de ontdekking tussen icoon en fotograaf.
Maikel Piqué. Foto: Garance Doré, 2009.
Ontwerpers en fashionblogs Ditzelfde verhaal is te herleiden uit wat Aynouk Tan ons verteld over de fashionblogger Bryan Boy. Ontwerper Marc Jacobs kijkt naar de toekomst en stuurt hem goodies op om daar uiteraard over te schrijven. Aynouk gelooft dat in de toekomst mode ontwerpers wel degelijk een invloed zullen blijven hebben op de mode, door ook het straatbeeld te beïnvloeden naar het voorbeeld van Marc Jacobs. Modebladen en fashionblogs Daarbij hoort ook de veronderstelling dat ze het allebei eens zijn over het feit dat modebladen zullen blijven voortbestaan. Maar Aynouk denkt bijvoorbeeld dat er wel een andere invulling aan de straatrubriek van modebladen kan worden toegevoegd. Internet gaat sneller, het is actueler en is daardoor voor meer mensen een interessantere bron dan bijvoorbeeld de modebladen. Maar omdat de modebladen toch een bepaalde kwaliteit en authenticiteit met zich meedragen, dat bij internet niet altijd het geval is, kan er op inhoudelijk gebied wel een inhoudelijk interessante invulling aan worden gegeven.
Mode in video Anna Wintour, hoofdredacteur van Vogue Amerika is te zien in de film The September Issue, vanaf 17 september te zien in de Nederlandse bioscopen. Zij is ook een icoon op zichzelf als hoofdredacteur en zal in de film op de voet worden gevolgd door de hele modewereld. Aynouk Tan gelooft dat video een volgende stap in fashionblogs is, zoals gedaan wordt door Yvan Rodic van Facehunter. Hij heeft in diverse steden van de wereld inmiddels een modetestimonial vastgelegd, waarin bijvoorbeeld ook Garance Doré in onderstaand filmpje wordt geïnterviewd:
Paris part 1 from The Facehunter Show. Iconen en fashionblogs Anneke Beerkens heeft in haar lezing in het Foam benadrukt alles vanuit een antropologisch perspectief te bekijken, zij kijkt naar de betekenis van mode en rituelen hieromheen voor bepaalde groepen, doet mee in hun dagelijkse leven en probeert zoveel mogelijk één van hen te worden. Garance Doré is minder op zoek naar iconen, maar koppelt zich aan de identiteit van de mensen die zij fotografeert en sluit op basis daarvan vriendschappen. Maar is deze vriendschap nog wel puur? Garance is zeer populair in de wereld van de modeliefhebbers. Zijn deze modeliefhebbers niet uit op iets compleet anders, willen zij misschien niet meer dan vriendschap? Deze enigszins naïviteit siert de blogs van Garance wel. Iconen in Amsterdam De ultieme stijliconen in Amsterdam zijn volgens mode goeroe Aynouk Tan Sonny Groo en Jean Paul Paula, twee jongemannen met een zeer excentrieke stijl op modegebied. Zij verwondert zich over wat de jongens drijft. Zij zijn 24 uur per dag bezig met het eigen merk dat zij dragen. Dit uit zich in mode, maar ook in online netwerken, het subtiel bezoeken van de juiste feestjes, het zeer precies uitzoeken van informatie en ze weten ook precies wat ze tegen wie moeten zeggen. Aynouk is zelf ook een stijl icoon maar kan zich niet met hen identificeren op deze schaal. Zij gaan veel verder, zij vermarkten zich. Iets waarmee zij zijn opgegroeid in de jaren ’90. De enorme marketing campagnes rond merken zoals Nike, Gucci, Prada etc. heeft zich doorgetrokken in hun gehele levensstijl. Wat zijn hun menselijke factoren en wat voor vrienden hebben zij? In het boek Generatie Einstein, geschreven door Jeroen Boschma, staat beschreven waar deze generatie qua reclame aan bloot is gesteld en hoe zij daar mogelijk mee om gaan.
Jean Paul Paula en Sonny Groo. Naar Japans voorbeeld Akira, de jongeman die Anneke Beerkens heeft gevolgd in haar studies zegt ook geen vrienden in de stam te hebben, maar slechts buiten de stam die zich om hem heen heeft gevormd. De mensen uit de stam willen teveel van de iconen en kunnen daardoor geen vriendschap sluiten, in verband met het positieverschil. Garance Doré is echter wel op zoek naar vriendschap middels haar medium, een interessant gegeven, omdat zij ook een icoon is, maar daar wellicht wel mee om kan gaan, of juist mee om wil gaan. En daarbij misschien haar vrienden dusdanig selecteert dat ze precies weet wat ze er aan heeft. Anneke Beerkens zegt ook dat iconen worden gevormd door hun onaantastbaarheid. Sonny Groo en Jean Paul Paula hebben zich zodanig een levensstijl toegeëigend dat het afstandelijk perfect lijkt. Zij zijn de pure fashion from within en injecteren zichzelf constant met deze stijl en zullen daarnaar blijven leven.
Mode en serieus genomen worden Anneke Beerkens en Aynouk Tan zijn in de veronderstelling dat in Nederland wel degelijk begrip voor mode is, maar dat het niet geheel serieus genomen wordt. Maar Anneke Beerkens is bijvoorbeeld niet voor niks docent aan de UVA en Aynouk Tan werkt voor het welbekende NRC weekblad. Beiden hebben een boodschap naar de wereld en zien het als een uitdaging om de abstracte mode te vertalen naar het straatbeeld van Nederland.
Zij zijn het er beiden over eens dat dit mede middels fashionblogs tot uiting kan komen, maar ook bijvoorbeeld door modebladen, de ontwerpers zelf en modefeesten. Dit kan alleen maar tot stand komen als al deze media met elkaar communiceren en de toon van web 2.0 net zo goed zetten als zij voor de mode al doen.
Wie is? Anneke Beerkens (1980) is cultureel antropoloog gespecialiseerd in Japanse jeugdcultuur, lifestyle en mode. Momenteel werkt Beerkens aan de UvA als docent en geeft zij lezingen aan het AMFI (Amsterdam Fashion Institute). Ook schrijft zij een boek over haar veldwerk in Japan en in september publiceert zij een artikel over haar werk in het mode-tijdschrift Journal de Nimes.
Anneke Beerkens (uiterst rechts) in gesprek met Akira (links). Foto: Anneke Beerkens.
Aynouk Tan (1982) is winnaar van de Dutch Fashion Icon Award 2008 en is modejournalist voor het NRC weekblad. Zij begeeft zich midden in de modekring van Amsterdam en heeft voor de n8 ook meegeholpen tijdens de nachtsalon in het Van Gogh Museum in mei 2009.
Garance Doré in Amsterdam, Amsterdam 2009, Garance Doré
Straatmode is inmiddels een jaar of twintig afgebeeld in de modebladen die er toe doen. Designers, trendwatchers en stylisten begrijpen de impact van de straat-interpretatie maar al te goed en verwerken deze visie in hun collectie of werk.
Dynamische expo Sinds het internettijdperk ook voor de normale mens toegankelijk is, zijn er zeer inspirerende Fashionblogs ontstaan. Blogs die het straatbeeld weergeven en waar iedereen op kan reageren. Garance Doré (het vriendinnetje van The Sartorialist, mijn persoonlijke favoriet) heeft de kans gekregen haar Fashionblog tijdens de Amsterdam International Fashion Week (AIFW) iedere dag online, maar ook in het Foam_Fotografiemuseum Amsterdam (FOAM), te verversen en te laten zien.
Amsterdam 2009, Garance Doré
Vertaalslag van Japanse straatmode... Dit unieke project in het Foam is geopend met een fantastische lezing door Anneke Beerkens (1980), cultureel antropoloog die gespecialiseerd is in Japanse jeugdcultuur, lifestyle en mode. Zij heeft tijdens haar lezing een perfecte contextualisering gegeven aan het project dat Garance Doré en het Foam van plan zijn. Misschien heeft ze de tentoonstelling zelfs wel over- gecontextualiseerd? Zij ging diep in op de Japanse straatcultuur waarbij ze in aanraking kwam met een bepaalde street-tribe, waarvan de leider zeer vaak afgebeeld stond in Tune Magazine, Japan. Tune Magazine is een van de weinige magazines dat alleen maar straatmode afbeeld. De aanhangers van de leider van de tribe geloven heilig in zijn macht en proberen middels mode en het bezoeken van feestjes met hem in aanraking te komen.
Modemanipulatie Hoe gaat dat in zijn werk? Beerkens legt het allemaal uit en het meest interessante is dat fotografen en reporters van Tune Magazine vaste plaatsen hebben vanwaar ze de modepopjes van morgen vastleggen voor de nieuwe uitgave. Deze wannabe’s gaan dus bewust modieus flaneren door bepaalde straten van Tokyo om zo hun few minutes of fame the vergaren. De meest interessante vraag die hier gesteld kan worden: Wat is er nu eerder? Wie beïnvloed wie? Is dit nog authentiek?
Amsterdam 2009, Garance Doré
...naar persoonlijke touch van Doré Garance Doré gooit het over een geheel andere boeg. Ze is nooit echt op jacht naar een foto. Ze neemt haar camera altijd overal mee naartoe en maakt een foto van (meestal) vrouwen waarmee ze zich graag identificeert. Zij fotografeert diegene die ze zou willen zijn. Als we haar foto’s mogen interpreteren, is dit een timide, modebewuste vrouw die er zeer sophisticated uit ziet en nooit over the top gaat. Deze zeer persoonlijke inslag van de, van origine mode illustrator, zou kunnen inspireren, maar ook kunnen tegenstaan omdat het zo persoonlijk is.
Amsterdam 2009, Garance Doré
Straatgarderobe Wat is het hoofddoel van de Fashionblog? Net als vele andere media is het erg manipulatief. De blogmakers hebben altijd de keuze welke foto’s wel en niet te plaatsen en bepalen hier het straatbeeld mee, omdat weer zeer veel mensen naar die blogs kijken en daarop hun garderobe op aanpassen.
Aynouk Tan Later deze week bekijk ik de tentoonstelling met gerenommeerd stijl-icoon en mode journalist Aynouk Tan. Wat vind zij ervan? Niet alleen van Doré’s werk, maar ook van het gehele fenomeen Fashionblogs?
Actueel Het is al interessant genoeg dat het Foam altijd weet te verrassen met actuele onderwerpen in de fotowereld. Het zet in dit geval de modebewuste jeugd aan het denken over het medium fotografie en wat voor een rol het kan spelen in ieders leven. Vergeet deze tentoonstelling niet in je zomeragenda te noteren!
Wordt vervolgd!
De tentoonstelling Foam_fashion blog is t/m 23 augustus 2009 te zien in Foam_Fotografiemuseum Amsterdam.
Fragment Grote Zaal Keizersvleugel - foto: Roos Aldershoff
De inmiddels wereldberoemde Hermitage in Amsterdam heeft in de eerste maand van de heropening 100.000 bezoekers mogen verwelkomen. Sarah Berckenkamp neemt het gehele museum onder de loep. Wat maakt het nu zo speciaal?
Het gebouw Ondanks het feit dat men bang was dat de nieuwe Hermitage een kopie van de Hermitage in St. Petersburg zou worden, is het voormalig verpleeghuis Amstelhof aan de Amstel in handen van architect Hans van Heeswijk prachtig gerenoveerd. Hans van Heeswijk staat bekend als een architect die graag aan een stad mee wil bouwen en niet met pompeuze ontwerpen de stadslijnen wil doorbreken. Dat is hem gelukt. De sereniteit en het licht dat het gebouw uitstraalt spreekt bij veel bezoekers tot de verbeelding. Het geeft een welkome invulling aan de blik van vergane tijden in de openingstentoonstelling ‘Aan het Russische Hof – Paleis en protocol in de 19e eeuw’. Ontstaan Hermitage De openingstentoonstelling zal gedurende een half jaar te zien zijn in de Hermitage in Amsterdam. De ruim 1800 objecten komen allemaal uit de depots of vaste opstellingen van de Hermitage in St. Petersburg. Maar waar komt deze Hermitage in de eerste instantie vandaan? De Hermitage in St. Petersburg is ontstaan toen in 1613 de aartsvader van de Romanov- dynastie Michail Fjodorovitsj tot tsaar en grootvorst benoemd werd om het verscheurde Rusland weer terug op de been te brengen. Het beroemde Winterpaleis was de residentie van de tsarenfamilie, prachtig gelegen aan de rivier de Neva in St. Petersburg. Het Winterpaleis werd door de eeuwen heen vergezeld door rond omliggende gebouwen dat nu de Hermitage genoemd mag worden.
Waarom de Hermitage in Amsterdam? De Hermitage in Amsterdam is de enige dependance over de hele wereld. Naast de plannen van de Hermitage in St. Petersburg om een wereldwijde expositie op het web te doen (hierover is helaas nog niet veel informatie) heeft de Hermitage een speciale band met Amsterdam als stad. St. Petersburg is grotendeels gebaseerd op Amsterdam, nadat Peter de Grote in die tijd naar Amsterdam was gekomen en totaal overrompeld was door de schoonheid van ons Mokum. Een andere gemeenschap is het huwelijk tussen onze Willem II en Anna Paulowna. Nicaise de Keyser, Portret van Anna Pavlovna (Paulowna), 1849, olieverf op doek, 286 x 200 cm
De directeur van de Nieuwe Kerk, Ernst W. Veen, heeft al veel exposities georganiseerd met objecten uit het Winterpaleis. Het idee leek als vanzelfsprekend nu een echte dependance te bouwen. Het is volgens dhr. Veen en dhr. Michail Piotrovsky (directeur Staatsmuseum de Hermitage, St. Petersburg) een droom die uitkomt. Wat opvalt is dat het museum, als een van de weinigen in Amsterdam, op tijd klaar is en ook nog eens in heel korte tijd gerealiseerd is. De Hermitage in Amsterdam is slechts een half jaar gesloten geweest voor publiek en heeft zichzelf prima op de kaart gezet met een flinke marketing campagne en een mooie openingstentoonstelling. Kom naar Rusland in de 19e eeuw! Aan het Russische Hof Het leven van een Tsaar of een Tsarina was zoals ieder leven een magische blend van mooie en minder interessante gebeurtenissen. De meest onovertroffen gebeurtenissen echter waren de bals aan het Russische Hof. Een gehele vleugel in de Hermitage in Amsterdam is gewijd aan dit spektakel. Je kunt na het bal bezocht te hebben ook nog op audiëntie gaan bij het Russische hof. Deze vleugel richt zich op de officiële ceremonies in het Winterpaleis. De stamboom van de familie Romanov staat uitgelegd met vermelding van rangen en standen. Daarbij tentoongesteld staan giften uit verre landen tijdens staatsbezoeken, maar ook nationale cadeaus van belangrijke personen uit het gehele Russische Rijk dat enorm gegroeid was ten tijde van het Tsarendom.
Feesten op stand In de grote zaal van het bal klinkt muziek en zijn prachtige kostuums te zien voor al die speciale balavonden, waar er soms wel veertig per jaar werden georganiseerd. Er waren tijdens die bals verschillende thema’s waarbij er bijvoorbeeld een speciaal kabinet is ingericht rondom het Chinese bal. Maar ook andere thema’s kwamen aan bod waarin de gasten in als Harlekijn, of in een harnas of zelfs maliënkolder (kinky!) op het bal verschenen. Tijdens de jubelbals waren de jurken prachtig versierd met gouden stiksels (naar gelang rangorde), glinsterende materialen zoals parels en half edelstenen. Kleuren als goud en crème domineerden in deze rijke dracht. Mihály Zichy, Bal in de Concertzaal van het Winterpaleis tijdens eenstaatsbezoek van Nasr ed-Din, sjah van Perzië, in mei 1873, 1874,papier, gouache, potlood, witsel
De gehele traditie van het bal wordt uitgelegd in de kabinetten die de grote zalen omringen. Alhoewel de kabinetten klein en donker zijn, herbergen ze een schitterende collectie van waaiers, juwelen, japonnen en schoentjes.
Het leven en plein public Maar er wordt hier ook gelet op de etiquette van de verschillende activiteiten die de familie moest ondernemen. De theatergang was niet zomaar een uitje, nee, er waren speciale kostuums die alleen naar het theater gedragen konden worden. Zo was het ook met de jacht en het doen van bijvoorbeeld kaartspelen. Alles van dit staat tentoongesteld in de kabinetten. Zelfs het ochtendritueel had veel omhanden. Een kabinet aan de zijkant van de balzaal laat een 42-delige ochtendtoilet set zien waarmee de tsarina of prinsessen voor de dag werden gebracht. Te bedenken dat men soms wel vijftien keer per dag moest omkleden in verband met een druk dagprogramma maakte van al die weelde en luxe toch een bestaan voor harde werkers.
St.-Petersburg, Engelse winkel Nicholls & Plinke, vervaardigd doorKarl Johann Tegelsten, Pronkgarnituur van toiletbenodigdheden, 1851,zilver 3 miljoen objecten Van de 3 miljoen objecten in het museum in St. Petersburg zijn er een krappe 2000 geselecteerd. De tentoonstelling sprankelt je tegemoet en laat schatten zien die normaal gesproken onzichtbaar zouden blijven, veel objecten zijn speciaal voor de tentoonstelling gerestaureerd. Het Russische Hof komt tot leven in Amsterdam en mocht dat in deze barre tijden net voor iedereen een droom zijn die uitkomt.
Zoals dat meestal gaat met museumtentoonstellingen, weet je nooit precies wat je van tevoren moet verwachten of wat je te zien krijgt. Dus, duurt het altijd even voordat je de tentoonstelling bezoekt en ga je pas zodra je de eerste reacties hebt gehoord. Mijn advies bij Wearable Technology – Powered Art and Fashion Design van het NIMk (ja, daar zijn ze weer) is: Ga nu!
Slechts vanaf vandaag t/m 19 juli te zien en dit betekent dus al aanstaande zondag. Een wereldmix van kunstenaars en designers is samengebracht door Susanne Jaschko, een curator met Duitse roots. Wat brengt deze groep kunstenaars en designers bij elkaar? Het is volgens de curator de meest actuele blik op kunst /design en draagbaarheid (of mode).
Het leuke aan deze tentoonstelling is de mengelmoes van verschillende factoren: kunstenaars van over de hele wereld, vertegenwoordigen verschillende disciplines; want is het tentoongestelde nu mode of is het kunst, of is het gewoon een nieuwe stap in de technologie? We zagen handige bedlampjes aan je jurk bevestigd, een outfit waarin je met elkaar letterlijk een boodschap kunt versterken, jurkjes met lichthallucinaties, een sensorische vrolijkheidsdans, ghettoblasters in hoodies en een naakte jurk, waarin de software open en bloot werd betast door de kunstenaar zelf:
Foto: www.nickyassmann.net
Rondom het 5 Days Off festival, waarbij het NIMk als enige museum meedoet, zal er een enorm uitgebreid programma gepresenteerd worden. Waarbij iedere namiddag/namiddag een kunstenaar aan bod zal komen en zijn of haar ontwerp presenteert. Kijk op de NIMk website voor de exacte programmering, maar vergeet vooral niet op zondag tussen 11.00 en 20.00 uur naar het NIMk te gaan (Keizersgracht 264), waar je zelf de pakken aan mag trekken! Yes, de technologie staat voor alles!
Er wordt werk getoond van : Laura Beloff (FI) / Erich Berger (AT) / Elina Mitrunen (FI), Elena Corchero (ES), Margarete Jahrmann (AT), Sarah Kettley (UK), Di Mainstone (UK), Barbara Layne (CA), Stijn Ossevoort (NL), Marina Toeters (NL), Markus Kison (DE), Casey Reas / Cait Reas (US), Joanna Berzowska (CA), Danielle Wilde (AU), Mauro Arrighi (IT) / Anika Hirt (DE) / Onur Sonmez (TR), Anja Hertenberger (DE) / Barbara Pais (PT) / Danielle Roberts (NL), Nicky Assmann (NL). Naast de wearables van kunstenaars en ontwerpers wordt er werk getoond van Boris Tellegen (NL).
Bezoekers informatie: Met de 5 Days Off passe partout gratis toegang tot de tentoonstelling en de presentaties. Zie www.5daysoff.nl voor verkoop informatie. Toegangsbewijs voor de Fluid Architectures tentoonstelling geeft gratis toegang tot het wearables programma inclusief de presentaties die op dat moment aanvangen. Toegang presentaties zonder passe partout: 3,50 (studenten 2,50) www.nimk.nl
Persijn Broersen & Margit Lukács, Manifest Destiny, 2009
De term Science Fiction, die bedacht is door Hugo Gernsback, geeft dubbelzinnigheid van kunst en wetenschap samen weer. De gehele tentoonstelling in het NIMk concentreert zich op deze samenloop van twee omstandigheden, samen gekoppeld aan de termen, verleden, heden en toekomst, die in zekere zin altijd iets met elkaar te maken hebben. Toekomstbeelden worden altijd bedacht in het heden en zijn daarmee uiteindelijk geen toekomstbeelden, maar reflecties van het heden. De toekomst is altijd een interessante term geweest in de mensheid. "De tijd zal het leren", "vroeger was alles beter" en meer van dat soort zegswijzen vertellen ons dat we niet om deze tijdspannes heen kunnen. Is het de volgende minuut al de toekomst, of hebben we het dan pas over vijftig jaar?
Deze tentoonstelling geeft geen antwoord op de vraag, maar vult het verder in en laat je verder fantaseren over wat Science Fiction betekent en geeft een breed perspectief van wat er allemaal mogelijk is met mediakunst en dit onderwerp.
RecenSarah licht de meest spectaculaire onderdelen van de tentoonstelling voor jullie uit.
Radioqualia Ondergedompeld in een mystieke donkere kamer bevinden we ons in de ruimte. We zien niks, we horen alleen maar. Tijdens een gesprek met medekunstenaar van dit werk Honor Harger vertelt ze me dat iedereen, dankzij films, documentaires en foto's weet hoe de ruimte eruit ziet en tot zekere hoogte ook wat de condities zijn van het heelal. Met deze voorkennis stapt de bezoeker in het prachtige grachtenpand van het NimK de donkere kamer in en hoort alleen maar geluiden van het heelal. Harger zegt ook dat de aandacht van de radiogolven via het internet van de planeten veel groter is als de bezoekers de beelden niet zien. Dat geloof ik graag tijdens mijn onderonsje met de zon. Mijn lievelingsplaneet, sinds het ons van licht en leven voorziet. Ik hoor krachtige golven, een soort afstootproces van de zon. De gloeiende zon, een katje die je niet zonder handschoenen kunt vastpakken, een zeer sterke planeet die alles versmelt zodra je dichterbij komt, pas op Icarus!
Antenna at Ventspils International Radio Astronomy Centre, Latvia, 2003
De inspiratie voor Radioastronomy is ontstaan omdat de kunstenaars een sterke interesse voor het medium radio hebben, ze zijn radio DJ's en hebben ook hun eigen station opgezet. De broadcasting is natuurlijk in handen van de planeten waarop de antennes staan. Dankzij de planeten hebben wij luisterplezier, waarom zullen wij de planeten zelf niet eens willen horen? Daar is de inspiratie ontstaan, en ook al zijn directe opnames niet mogelijk, in verband met het vacuum in de ruimte, dankzijde antennes kan het wel en in plaats van Sjostakovits bekende wals (dankzij Stanley Kubricks 2001: A Space Odessy) te horen terwijl we de ruimtebeeldenkunnen zien, zijn we niet iets dichter bij de realititeit.
Kryptonite
Een ander interessant werk dat eigenlijk niet direct een mediakunstwerk is, is Kryptonite van Herman Chong. Superhelden opgelet! Kryptoniet is een mineraal afkomstig van de planeet Krypton, daar waar Superman vandaan komt. De zwakke plek van Superman zijn deeltjes Kryptoniet en zorgen voor de kwetsbaarheid van Superman. De stickers op de muur zijn eigenlijk deeltjes in verschillende vormen die zijn gebaseerd op een oude tekening uit een stripboek dat het kryptoniet voorstelt.
Heman Chong – Kryptonite Courtesy of the artist and Vitamin Creative Space
Proposal for anunmade film (set in the future)
Zoals ik al eerder heb geschreven is het beeld van de toekomst bepaald in het beeld dat we nu van de toekomst hebben. Zo ook onder andere de film Proposal for an unmade film (set in the future) dat zo duidelijk laat zien wat er met toekomstbeelden bedoeld wordt. De film suggereert het verhaal van een bezoeker die een paradijs op aarde probeert te creeeren, het is gefilmd op het eiland Lanzarote, waarin vulkanische bellen tijdscapsules worden, gebouwen in ruimteschepen veranderen en sculpturen mobiles eerder op radioantennes of navigatieapparaten lijken. Maar de beelden lijken een bijna nostalgische terugblik in de tijd, in plaats van de toekomst.
Moeten we nu helemaal stoppen met het dromen van de toekomst? Helemaal niet!
Juist onze toekomstbeelden van nu laten voor in de toekomst zien wat de huidige zeitgeist is. Deze tentoonstelling doet je verwonderen, maar zet je ook aan het denken.
Een zeer interessante collaboratie van artiesten en curatoren op het gebied van mediakunst, die wat mij betreft een zeer interessante toekomst in het verschiet heeft.
De tentoonstelling is nog te zien t/m 25 april 2009.
Openingstijden: dit/m za en elke 1e zondag van de maand 1 maart, 5 april 1300 - 1800 uur. Toegang 4,50 (2,50 met korting). Met Museumjaarkaart gratis toegang.
Met dank aan:
BeamSystems, Amsterdams Fonds voor de Kunst en National Arts Council of Singapore
Persijn Broersen & Margit Lukács, Manifest Destiny, 2009,
Een olifant met daaromheen een vrouw en haar sleep gedrapeerd is de reflectie die opdoemt door terug te denken aan een van de eerste werken van Avedon. Echter, de vrouw is helemaal niet gedrapeerd, maar is wel zo elegant en dynamisch vastgelegd door de fotograaf die al vanaf zijn beginjaren veel heeft geëxperimenteerd met dynamische, buiten de lijnen en revolutionaire gedachten. Het Foam huisvest de Europese/Amerikaanse tour van het retrospectief van de in 2004 overleden fotograaf Richard Avedon.
Mode Geboren in 1923 in New York, besloot Avedon op jonge leeftijd vlak na de oorlog te verhuizen naar Parijs. Het Parijs dat toen nog vol met brokken oorlogswonden open lag. Niet veel later zou Avedon daar grote korrels met zout in gooien en de gehele modewereld op zijn kop zetten. Poseerden modellen voorheen stijf als kapstokken waar kleding aan hing, nu mocht het model van Avedon buiten de gebaande paden treden en het typische na- oorlogse positivisme uitstralen. De vrijheid die de foto's uitstralen waren voornamelijk zo te zien doordat Avedon in plaats van kunstlicht voor buitenlicht koos. Werkend voor Harpers Bazaar en ontdekt door Alexej Brodovitsj begon Richard Avedon zijn carrière als een opmerkelijke en revolutionaire fotograaf.
Portret Een paar jaar later kreeg Avedon de kans in opdracht foto's van de uitvinder van glamour, Marilyn Monroe, te maken. The prince and the showgirl (1957) was een fotoshoot waarop Marilyn Monroe veel te laat arriveerde en na make up, haar en champagne begon ze uitbundig te poseren zoals we alleen Marilyn Monroe kennen. Na de fotoshoot was Monroe doodop en ging stil in een hoekje zitten. Een uitgeblust gezicht liet ons zien wat we niet van haar gewend waren, een menselijke touch! Ze was moe! Avedon maakte een foto van haar in deze positie zonder tegenstribbelen van Monroe herself. Het geeft aan dat Avedon niet op zoek is naar cliché beelden, maar juist naar de andere kant van het verhaal kijkt.
Andy Warhol en The Factory Deze op groot formaat bijna panoramische foto geeft op een licht-geportretteerde wijze de personen van Andy Warhol en The Factory weer. De maatschappelijke en artistieke revolutionaire avant-garde kunstbeweging gevuld met beeldend kunstenaars, regisseurs, acteurs en artiesten wordt per persoon anders uitgelicht in deze scène. Verschillende soorten gezichtsuitdrukkingen zijn te zien per persoon; verveling, vreugde of verdriet. Het duurde weken alvorens Avedon het resultaat op film en papier had, maar het overweldigende 9.90 meter lange en 3.30 meter brede werk is die moeite meer dan waard.
Andy Warhol and the Factory, 1969. Foto: Sarah Berckenkamp
Vader Avedon had zijn gehele leven een haat-liefde verhouding met zijn vader, die hem graag naar de universiteit zou zien gaan, in plaats van zich te storten in de fotografie. De laatste levensjaren heeft Avedon zijn vader vastgelegd op foto en hiermee zijn vader voor iedereen vereeuwigd.
The Family De machtselite van de Verenigde Staten, wat is dat? Alleen de politici of ook anderen? In deze objectieve fotoserie (Avedon wilde zijn eigen mening over hen zo min mogelijk laten doorschemeren) zijn staatshoofden, vakbondsleiders, bankiers en mediamagnaten te zien. De serie werd in 1976 gepubliceerd in een speciaal nummer in the Rolling Stone.
In the America West De tentoonstelling wordt afgesloten met het minder zoetsappige In the America West, een fotoserie dat oorspronkelijk in opdracht van het Amon Carter Museum in Texas was gemaakt om de gouden tijden weer te geven die toen in het westen van de Verenigde Staten gaande leken te zijn. Avedon besloot echter de andere kant op te gaan, waarin het duidelijk is dat het leven voor de arbeider toch niet zo plezierig is zoals het door de media en de politiek werd gepresenteerd. De portretten zijn confronterend maar heel goed leesbaar. Het is een kroon op het werk van deze veelzijdige fotograaf.
Fragment Grote Zaal Keizersvleugel - foto: Roos Aldershoff
